سایه تخریب بر 3 قلعه اربابان افشاری/ اعتبار تملک تامین نشد

02.06.2013

بافت ظاهری و بخشی از نمای داخلی 3 قلعه تاریخی و مهم اربابی سردار افشار، دورباش و یلقون آغاج چهار باغ تکاب ضمن تصرف توسط هلال احمر این شهرستان در حال تخریب و نابودی است.
به گزارش موکریان و به نقل از مهر، تخریب بافت ظاهری و تغییر نمای داخلی در کنار تصرف توسط هلال احمر گریبان قلعه تاریخی اربابی سردار حسینعلی خان افشار ثبت شده در فهرست آثار ملی و دو قلعه اربابی یلقون آغاج چهار باغ و دورباش در شهر قلعه های ایران را گرفته و آنها را در معرض تخریب کامل و نابودی قرار داده است.
قلعه اربابی سردار حسینعلی خان افشار واقع در خیابان امام خمینی شهر تکاب که قبل از پیروزی انقلاب  به سازمان هلال احمر وقف شده بود بعد ازسالها متروکه ماندن، با تخریب دیوارهای خارجی قلعه و نصب نرده های فلزی، احداث سوله در داخل محوطه و تغییر نمای داخلی عملا شکل اولیه قلعه بودن را از دست داد.
استفاده از مصالح مدرن ساختمانی در آماده سازی این قلعه تاریخی برای استقرار واحد اداری در کنار نبود اداره میراث فرهنگی در تکاب برای نظارت بر روند بازسازی بنا بر اساس اصول اولیه مرمت، سایه تخریب کامل و نابودی را بر سر قلعه های اربابان افشاری در شهر و دو روستای تکاب گسترده است.
این عمارت که در شهر تکاب به سردار قالاسی مشهور است در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار توسط سردار حسینعلی خان افشار به سال 1281 قمری احداث شده و بخش اولیه ساختمان با در ورودی به حیاط بزرگ مفروش شده از سنگ‌های تراورتن، راه دارد.
در یک چشم انداز کلی به قلعه، عظمت و ابهت و استحکام بنا و هنر بنیانگذاران آن در نظر هر بیننده مجسم می‌شود، مصالح به‌کار رفته در کار ساختمانی بنا با آجرهای چهارگوش و ملات گچ، آهک، ماسه و خاک رس بوده که به نوعی زیبا و چشمگیر به‌کار رفته و پشت بام عمارت به صورت استوانه‌ای برای دفع آب باران و برف ساخته شده است.
دیوار محوطه عمارت به ارتفاعی نزدیک 4 متر و 1.5 متر ضخامت داشته که این دیوارتوسط هلال احمر تخریب و ساختمان با دیوار آجر معمولی با نرده های فلزی روی آن محصور شده است.
بخشی از قلعه دورباش در آتش سوخت
قلعه های یولقون آغاج و دورباش هم که تا کنون توفیق حضور در لیست آثار ثبت شده ملی ایران پیدا نکرده اند در سایه بی توجهی ها به گفته سعیدی رئیس اداره هلال احمر تکاب در تصرف این نهاد بوده و اسناد مالکیت آن به نام هلال احمر است که متاسفانه بخشی از قلعه اربابی دورباش به دلیل آتش سوزی فرو ریخته و قلعه یولقون آغاج نیز متروکه است.
قلعه یلقون آغاج اوایل حکومت قاجاریه، با نمای هشت ظلعی منظم در دو طبقه احداث شد، داخل عمارت با کاشی‌های رنگین و نقاشی‌های با ارزش مزین شده و قلعه حسن‌ خان افشار دورباش توسط رشیدالدوله در دوره سلطنت شاهان قاجار در میان باغهای انگور و درختان میوه احداث شد.
اعتبار تملک قلعه توسط دولت پرداخت شود
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تکاب از ثبت قلعه اربابی سردار تکاب در فهرست آثار ملی خبر داد و افزود: در دور سوم سفر هیئت دولت به آذربایجان غربی تملک قلعه های تاریخی در اختیار هلال احمر تکاب توسط میراث فرهنگی تصویب شد.
امیر مطلوبی ، با اشاره به اینکه تکاب با دارا بودن طبیعت بکر و زیبا و اثر باستانی تخت سلیمان تکاب یکی از قطب های اصلی گردشگری محسوب می شود، افزود: متاسفانه تاکنون اعتبار تملک این قلعه ها توسط دولت تامین نشده و همچنان این بناهای با ارزش تاریخی در معرض بهره برداری غیر اصولی هستند.
وی با بیان اینکه متاسفانه هلال احمر اقدام به تخریب دیوارهای خارجی و نصب نرده های فلزی در قلعه اربابی سردار تکاب واقع در خیابان امام، روبروی ساختمان دادگستری کرده، اظهار داشت: این بی توجهی هلال احمر به حفظ بنای تاریخی تا جایی ادامه دارد که این اداره فضای داخلی بنا را با استفاده از مصالح مدرن تخریب کرده است.
منحصر به فردترین کبوترخانه ایران در قلعه اربابی سردار تکاب
وی با بیان اینکه کبوترخانه این قلعه تاریخی منحصر به فرد ترین کبوترخانه ایران است، ادامه داد: در پشت حیاط خلوت بخش قوشخانه یا کبوترخانه تعبیه شده که محل نگهداری کبوتران کوهی و اهلی بوده و شامل 360 لانه کبوتر است که یکی از منحصر به فردترین کبوترخانه های ایران محسوب می شود.
وی یادآور شد: هلال احمر بافت ظاهری و اصلاح بنا را با هدف حفظ این قلعه از دیدگاه خود بر هم زده و این به دلیل عدم توجه کافی و نبود نگاه تخصصی حفظ آثار تاریخی در این نهاد است.
قلعه اربابی سردار افشار تکاب که حدود 3 هفته پیش در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد سالهاست در اختیار هلال احمربوده که با توجه به ماموریت کاملا متفاوت این نهاد با نگهداری آثار فرهنگی و تاریخی، اجرای مصوبه دور سوم سفر هیئت دولت به آذربایجان غربی در تملک این بنا توسط میراث فرهنگی ضروری بنظر می رسد.
تخریب بخشی از قلعه دورباش در اثر آتش سوزی و متروکه ماندن قلعه یولقون آغاج نیز زنگ خطر جدی تخریب و نابودی کامل این بناهای که به نوعی قلعه های اقماری مجموعه جهانی تخت سلیمان تکاب محسوب می شوند را به صدا درآورده است.
بر هر روی با توجه به لزوم آشنایی مردم و بویژه نسل جوان با حوادث تاریخی و حفظ آثار میراث فرهنگی به عنوان نماد هویت یک ملت ضروی است، هر چه زودتر اعتبار مورد نیاز تملک این بناها توسط دولت تامین شود.

0

یک شهروند کورد به محاربه متهم شد
بی‌خبری مطلق از سرنوشت مسعود کردپور، سردبیر آژانس خبری موکریان
رهایی یک زندانی از اعدام پس از ٢٣ سال در ارومیه
مرگ یک کارگر در ارومیه حین انجام کار
تجمع اعتراض شماری از فعالان حقوق زنان در سنندج
کشته شدن یک کولبر بر اثر تیراندازی در مناطق مرزی بانه