موکریان ــ در چند روز اخیر متأسفانه شماری از افراد طایفه قلخانی به دلیل اختلاف بر سر مراتع مشترک با ساکنین روستاهای کوئیک و داراب درگیر شده که درنتیجه این درگیریها دستکم ۳ شهروند ازجمله یک زن بیگناه با شلیک سلاح گرم جانشان را از دست دادند. تعدادی نیز در این درگیری بهشدت زخمی شدند. در این راستا ضمن ابراز تأسف و تسلیت به خانوادههای کشتهشدگان این درگیری بر خود لازم میدانم به چند نکته اشاره کنم. 1- نخست اینکه ریختن خون هر انسانی فارغ از اینکه به چه قوم، مذهب و نژاد خاصی تعلق داشته باشد در محضر عقل سلیم محکوم است و باید فرد خاطی و مجرم را در اسرع وقت دستگیر و در پیشگاه قانون و افکار عمومی به جرم آن رسیدگی و متناسب با جرم مرتکب شده برای او مجازات تعیین کرد. در این راستا و بدون شک دستگیری و دادگاهی کردن افرادی که مسبب جان باختن افراد بیگناه شدهاند خواست فوری و ضروری خانوادههای مقتول میباشد. 2- دولت باید فوراً مدیریت اوضاع را در زمینههایی چون برقراری امنیت در منطقه، تشکیل کمیته حقیقتیاب برای بررسی دلایل و زمینههای بروز درگیری و تشکیل دادگاه صالح برای تعیین مجازات برای عاملان تیراندازی را بر عهده بگیرد. هرگونه مصلحتاندیشی و بی عملگی دولت در این رابطه نهتنها کمکی به حل مسئله نمیکند بلکه اعتمادبخش بزرگی از جامعه اهل سنت را نسبت به حاکمیت سلب خواهد کرد؛ به عبارت دیگر سستی و بیارادگی از سوی دولت و بیتوجه ای به افکار عمومی نهتنها میتواند نشان از ضعف قدرت دولت بلکه میتواند این شائبه را تقویت کند که دولت خود نیز یکی از طرفهای ذینفع در حوادث و درگیرهای اخیر بوده است. مردم این سؤال را مطرح میکنند که چرا دولت هیچ کنترل نظارتی و قانونی بر بازار خریدوفروش سلاح نداشته و ندارد اینکه هر فردی بهآسانی به پیشرفتهترین سلاحهای روز دسترسی پیدا کند معنایی جزء سلب آرامش و بهتبع بیاعتمادی مردم به دولت نخواهد داشت؛ بنابراین دولت باید ملجأ مردم باشد نه اینکه خودخواسته یا ناخواسته به بازیگری ذینفع در تنش بین ساکنین دالاهو تبدیل شود. 3- بزرگان طایفه اهل حق و قلخانی میتوانند با مواضع رسمی خود گامی مثبت در راستای شفافسازی وضعیت موجود بردارند هر گونه سکوت و با چندصدای در بین آنها راه را برای رسیدن به یک ایده و درک مشترک برای کاهش هرگونه تنش احتمالی در آینده با بنبست مواجه خواهد کرد. بیانیەهای صادر شده از طرف بزرگان قلخانی بهمثابه توصیهنامه¬ها می توانند در کوتاهمدت موجب کاهش تنش و حفظ آرامش شود هرچند این توصیهنامهها لازم است اما کافی نیست چراکه فاقد یک سازوکار نهایی، عملی و بلندمدت برای عدم تکرار حوادثی مشابه هستند به عبارت دیگر در بلندمدت فاقد ضمانت اجرا هستند. 4- در چند روز اخیر تعدادی از علمای اهل سنت با اتخاذ مواضع خویشتندارانه و همکاری جویانه نقش مثبتی در حفظ آرامش و تنشزدایی داشتند. البته کماکان توقع این است که علمای اهل سنت از جبههگیریهای مذهبی خودداری کنند؛ سیاسی و مذهبی کردن هر گونه تنش فردی و خویشاوندی دستاوردی جزء ایجاد گسست در زنجیره همگرایی جامعه بزرگ کورد در منطقه نخواهد داشت؛ بنابراین معتمدین و متنفذان اهل سنت میتوانند نقش بسیار مؤثری در پایان دادن اختلافات داشته باشند. 5- از برخی از صاحبنظران و فعالان رسانهای از هر دو طرف اهالی محترم قلخانی و مردم شریف کوئیک انتظار میرود که اولاً در صحبتها و تحلیلهای خود مواظب باشند که از عمومیت بخشیدن درگیری بین تعدادی از مردم قلخانی و مردم کوئیک به یک جنگ فراگیر مذهبی و فرقهای یا جتگ بین اهل سنت و قلخانی اجتناب کنند. انتظار این است که نخبگان فکری از عبارتهای چون جنگ مسلمان با شیاطین و یا جنگ سنی و قلخانی خودداری نمایند؛ بیان جملات و بدگویی نسبت به هم هیچ گونه فایده عملی نخواهد داشت لازم است تأکید کنم مرزبندهای بین خودی و غیرخودی باعث شعلهور شدن آتش خشم فرقه¬ای خواهد شد. 6- همزیستی، صلحطلبی و عدالتخواهی کوردها در تاریخ زبان زد خاص و عام است ازاینرو باید در راستای همدلی و همزیستی و رفع کدورتهای پیشآمده گامهای عملی را برداشت. این وظیفه بر دوش همه نخبگان فکری، روشنفکران و بزرگان مذهبی در منطقه است. باید دست از تعصبات بیپایه و اساس برداریم و به عقل سلیم رجوع کنیم مصلحت حال و اینکه مردم عزیز دالاهو رسیدن به تفاهم به مدد عقلانیت، مفاهمه و دیالوگ است. هر گونه درگیریهای طایفهای در هر منطقه به معنی امنیتی شدن و درنتیجه عقب ماندن از قافله توسعهیافتگی است. لازم است اشاره شود که دالاهو دارای یک موقعیت استراتژیک و راهبردی برای کوردها در طول تاریخ بوده است تنش بین ساکنین بومی و محلی این منطقه نباید موجب شود تا بهآسانی این موقعیت استراتژیک از کنترل آنها خارج شود. 7- در نهایت اینکه امروزه فقر و بیکاری و کمبود منابع به عامل اصلی بسیاری از کشمکشهای و نزاعهای فردی و جمعی در ایران تبدیل شده است و بدون شک ساکنین دالاهو نیز بهطور مضاعف برای سالهای متمادی با فقر و کمبود منابع قدرت اقتصادی دستوپنجه نرم کرده¬اند بنابراین این وظیفه دولت خواهد بود که در از بین بردن تبعیض و نابرابری، تسهیل و رفع موانع موجود بر سر راه سرمایهگذاری در حوزههای سیاسی، فرهنگی و اقتصادی اجتماعی مناطق کوردنشین اقدام عملی را انجام دهد.